Published in Blog

"Doğru Tercih" Sadece Puana Bakmaz: Başarı Sıralaması Neden Puandan Daha Önemlidir? ÖSYM Verileri Işığında Bir Analiz

YKS tercih döneminde en sık yapılan hata, geçen senenin taban puanlarına bakmaktır. Sınav zorluğu her yıl değiştiği için puanlar yanıltıcıdır; önemli olan başarı sıralamanızdır. Sıralama, sınava girenler arasındaki sabit yerinizi gösterir.

21/8/2025

Daha Önemlidir? ÖSYM Verileri Işığında Bir Analiz

YKS sonuçları açıklandı ve o an geldi: Tercih dönemi. Milyonlarca öğrenci ve velinin yaptığı ilk şey, geçen senenin "taban puanlarına" bakarak kendi puanıyla karşılaştırmaktır. "Benim puanım 420, bu bölüm geçen sene 415 ile kapatmış, o zaman kesin girerim." Bu düşünce, kulağa ne kadar mantıklı gelse de, tercih döneminde yapılabilecek en büyük ve en yaygın hatadır.

Peki neden? Çünkü YKS gibi merkezi sınavlarda, puanınızdan çok daha önemli ve güvenilir tek bir veri vardır: Başarı Sıralamanız. Bu yazıda, ÖSYM verilerinin temel mantığına inerek, neden tüm stratejinizi puanlara değil, sıralamalara göre kurmanız gerektiğini açıklayacağız.

Puan Neden Yanıltıcıdır? Standart Sapma Faktörü

Her yılın YKS'si, zorluk seviyesi açısından bir diğerinden farklıdır. Bir yıl matematik soruları çok zorken, diğer yıl kolay olabilir. Bu zorluk seviyesi, Türkiye genelindeki puan ortalamalarını ve "standart sapmayı" doğrudan etkiler.

  • Standart Sapma Nedir? En basit tanımıyla, puanların genel ortalamadan ne kadar uzağa yayıldığını gösteren bir ölçüdür.
  • Etkisi Nedir? Sınavın kolay olduğu bir yılda, birçok öğrenci yüksek netler yapacağı için puanlar yukarı yığılır ve 420 puan almak, zor bir yıla göre daha "değersiz" olabilir. Sınavın zor olduğu bir yılda ise, 400 puan almak bile sizi çok daha üst sıralara taşıyabilir.

Bu nedenle, 2024 yılında aldığınız 420 puan ile 2023 yılındaki 420 puan, elma ile armudu karşılaştırmak gibidir; birbirine denk değildir. Puanlara bakarak tercih yapmak, sürekli değişen bir ölçü birimiyle ev inşa etmeye benzer.

Başarı Sıralaması Neden "Altın Kuraldır"?

Başarı sıralaması ise bu değişkenlikten etkilenmez. Sıralama, sizin sınava giren tüm öğrenciler arasındaki yerinizi gösterir.

  • Örnek: Eğer sıralamanız 50.000 ise, bu şu anlama gelir: Sınav ister kolay ister zor olsun, siz o yıl sınava giren milyonlarca kişi içinde en iyi 50.000'inci öğrencisiniz. Yeriniz sabittir.

Bir üniversite bölümünün kontenjanı değişmediği sürece, o bölüme her yıl yaklaşık olarak aynı "sıradaki" öğrenciler yerleşir. Bu nedenle, kendi sıralamanızı karşılaştırmanız gereken tek veri, gitmek istediğiniz bölümün geçen seneki taban başarı sıralamasıdır.

Tercih Analizi Bu Hayati Farkı Nasıl Kullanır? Manuel olarak tercih listesi yapmak, bu puan-sıralama karmaşasında kaybolmaya çok müsaittir. İşte Tercih Analizi platformunun en büyük gücü burada devreye girer.

  • Sadece Sıralama Odaklı Algoritma: Tercih Analizi, yanıltıcı olan "puan" verisini tamamen denklemin dışında tutar. Tüm yapay zeka destekli algoritması, en güvenilir ve tek bilimsel veri olan başarı sıralaması üzerine kurulmuştur.
  • Otomatik Karşılaştırma: Siz sadece kendi başarı sıranızı sisteme girersiniz. Platform, binlerce bölümün güncel kontenjanlarını ve geçmiş yıllardaki başarı sırası trendlerini saniyeler içinde analiz ederek, size en doğru ve en güvenilir olasılıkları sunar.

Sonuç: Tercih dönemi, geleceğinizi şekillendirecek kadar önemli bir süreçtir ve burada varsayımlara yer yoktur. Lütfen unutmayın ve herkese hatırlatın: Puana değil, sıralamaya odaklanın. Bu basit ama hayati kural, doğru tercih yapmanın ilk ve en önemli adımıdır. Tercih Analizi gibi bu kuralı temel alarak çalışan profesyonel araçlar ise, bu kritik süreçte hata yapma riskinizi ortadan kaldıran en güvenilir rehberinizdir.